တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်မုာ်သူၣ်မုာ်သး
ဖဲအဲၤကူပတူးအစီၤပၤ ထူထၣ်ခါမဲ (န်) အသွၣ်ခိၣ် ဘၣ်တၢ်ထံၣ်န့ၢ်အီၤဖဲ ၁၉၂၂ နံၣ်န့ၣ်‚
အသွၣ်ခိၣ်အံၤပှဲၤဒီး တၢ်ဘါယွၤလီၢ်စီဆှံလၢ အဘၣ်တၢ်မၤအီၤလၢထူ‚ လၢၢ်လုၢ်ဒိၣ် ပရၤဒိၣ်‚တၢ်ကူတၢ်ကၤ‚ ဟံၣ်အပီးအလီၣ်လီၤႉ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်န့ၣ် ပှၤအဲၤကူပတူးဖိလၢပျၢၤတဖၣ် ဆိကမိၣ်၀ဲလၢ အမ့ၢ်တၢ်လၢ
အလိၣ်ဘၣ်၀ဲ ဖဲတၢ်အိၣ်မူလၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ ကတၢၢ်ကွံာ်၀ဲဒၣ် န့ၣ်လီၤႉ လၢတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤအကျါ‚ သပၢၤလၢအပှဲၤဒီး ကနဲစီတဖျၢၣ်ဒီး ပှၤထံၣ်စ့ၢ်ကီး ကနဲစီအံၤဂ့ၤဒ်၀ဲလၢ ပှၤကအီၣ်အီၤ‚ ဖဲတၢ်အကတီၢ်ပူၤကွံာ် အနံၣ် ၃ၣ်လီၤႉ
ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ‚ ပဆိကမိၣ်လၢ ကနဲစီမ့ၢ်ဒၣ် တၢ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်အီၣ်တမံၤလၢ ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါပှၤၣ်လီၤႉ ဒီး ဘၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါအီၤ စ့ၢ်ကီး ဒ်အမ့ၢ်တၢ်တမံၤလၢ ပှၤစူးကါအီၤလၢ တၢ်မၤကဆှီဒီးမၤဘၢတၢ်ပူၤလီၢ်ပူၤကျဲ မ့ၢ်လၢအအိၣ်ဒီး တၢ်အကံၢ်အစီလၢကBတီဆၢတၢ်ဘၣ်ကူဘၣ်ဂာ်န့ၣ်လီၤႉ
ဖဲကစၢ်ယွၤမၤထူၣ်ဖျဲး ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိလၢ ကုၢ်အလီၢ်လၢအဲၤကူပတူးန့ၣ်ၣ်လီၤ (၂ မိၤဒီး ၃း၈ၣ်လီၤႉ မ့ၢ်လၢအ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်တဖၣ် အတၢ်ဒဲးဘးအဃိ‚ အတၢ်လဲၤအတီၢ်ယံာ် ထီၣ်၀ဲ‚ ဒီးကစၢ်ယွၤလုၢ်အီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကိၣ်မၤနၤ လၢအဆၢဒ်ကနဲစီအသိးလီၤ (၁၆း၃၁) ႉ ပှၤအံၣ်စရၠာစး့လးဖိတဖၣ်…
ပာ်ဆူၣ်နသး
ယသးအိၣ်ကွၢ် ထိၣ်ဖိတဖၣ် ဖဲအ၀ဲသ့ၣ်ဂဲၤလိာ်ကွဲအခါအဃိ ဖဲနံၣ်ပူၤကွံာ်တဖၣ်န့ၣ်‚ ယဘှီတၢ်လီၢ်ဖိလၢ ထိၣ်ဖိတဖၣ် ကအိၣ်ဘၣ်မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ် ဖဲယဟံၣ်လီၢ်ခံၢ်အသးလီၤႉ ယတံၤသကိးဖိလၢ အအိၣ်ဒီးအဆူၣ်အဒံးတဖၣ်အံၤ ယကွၢ်အီၤ မုာ်ဒိၣ်မးၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ် ယတၢ်မုာ်လၤသးခု အံၤ ကတၢၢ်ကွံာ် ဖဲယထိၣ်ဖိတဖၣ် အတၢ်အိၣ်တၢ်ဆိး အလီၢ်အံၤ ကဲထီၣ်တၢ်လူၤဖီၣ်မၤသံတၢ်အလီၢ်လၢ လံာ်ဃး
တဘ့ၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
ပတၢ်အိၣ်မူမ့ၢ် ဒ်အံၤအသိးလီၤႉ တၢ်အကတီၢ်
ဖဲပအိၣ်မုာ်အိၣ်ခုၣ်‚ ပူၤဖျဲးဒီးတၢ်ဘၣ်ယိၣ်အခါ‚ တၢ်တမံၤ
မံၤ မ့တမ့ၢ်ၣ်လီၤႉ ပအိၣ်ဒီး တၢ်သံကွၢ်‚ ‘‘ဘၣ်မနုၤ အဃိလဲၣ်ၣ်လဲၣ်’’ န့ၣ်လီၤႉ
ယနၢ်ဟူဘၣ်တ့ၢ်လံ တၢ်စံးဆၢအါမးလၢ တၢ်သံကွၢ်အံၤအဂီၢ်လံႉ ဘၣ်ဆၣ်
ယဒိးန့ၢ်တၢ်သူၣ်မံသးမံလၢ တၢ်စံးဆၢထဲတခါအံၤန့ၣ်လီၤႉ ‘‘တၢ်သိၣ်လိမၤယုၤကိးမံၤ လၢဟီၣ်ခိၣ်အံၤ‚ မ့ၢ်ဒ်သိးကဒုးကဲထီၣ်ပ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်တဖၣ် ဒ်ပှၤဖိသၣ်တဖၣ်အသိးၣ်လီၤ’’ (ွနသမါန ့ၠခီသညၠူိယ
ူင်န နျျနညအငၠူ) ႉ ဖဲပမၤပသး ဒ်ဖိသၣ်အသိးန့ၣ်‚ ပစးထီၣ်နာ်တၢ် - ပနာ်ထဲပပၢ်အိၣ်လၢ
မူခိၣ်တဂၤဧိၤ‚ ဒီးဃုသ့ၣ်ညါအီၤၣ်လီၤႉ
တၢ်ဘၣ်ယိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်အုးသးအုး မ့ၢ်လူၤပိာ်ပခံ‚…
တၢ်ဆီတလဲ
ပှၤပာ်ထီၣ်ပှၤသံအဂ့ၢ်အကျိၤလၢ တၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါဘ့ၣ်ဘၣ်ၣ်ၣ်လီၤႉ တၢ်ဂ့ၢ်အခိၣ်တီ ဒ်အမ့ၢ် ‘‘လဲၤပူၤကွံာ်ဆိကဲၣ်ဆိး’’ ‘‘သးသမူအတၢ် မၤလၤကပီၤ’’‚ ဒီး‘‘တၢ်ဒုးကမၢကမၣ်ဒိၣ်အါ’’ တဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ် ပှၤလၢပအဲၣ်အီၤတဖၣ် အတၢ်လဲၤပူၤကွံာ်ဟီၣ်ခိၣ်‚ ဒီးတၢ်ဆၢကတီၢ် ဘူးထီၣ်လၢ
တၢ်ခူၣ်လီၤ အ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤႉ ယဖးဘၣ်တၢ်ကွဲး တခါလၢ အခိၣ်တီမ့ၢ်၀ဲ ‘‘လၢတၢ်လဲလိာ်’’ၣ်လီၤႉ
ဖဲဘူးတံၢ် မ့တမ့ၢ် တံၤသကိးတဂၤသံန့ၣ်‚ ပသူၣ်အုးသးအုး ဒ်နီၢ်မၤရၠာစးံဒီး နီၢ်မၢ်သၤအိၣ်ဒီး တၢ်သးအုးလၢ
အဒီပုၢ်၀ဲၢ် စီၤလါစ့ှူးအဂီၢ်လီၤ (ယိၤ ၁၁း၁၇-၂၇) ႉ ပသ့ၣ်နီၣ်
ပှၤလၢ အလဲၤသဒၣ်ကွံာ်ပှၤ ခီဖျိတၢ်သံတၢ်ပှၢ်ဒိၣ်ဒိၣ်အါအါ တုၤဒၣ်လဲာ် ပဟီၣ်တၢ်ယၢၤ
တၢ်သးအုးနးနးကလဲာ်ၣ်လီၤ (း၃၅) ႉ
ဘၣ်ဆၣ်ဒီးၣ်ၣ်လီၤႉ ‘‘ယဲဒၣ်အံၤၣ်လီၤႉ ပှၤလၢအစူၢ်က့ၤနာ်က့ၤယၤ တဂၤ
လၢ်လၢ်န့ၣ်ၣ်‚ တသံနီတဘျီလၢၤဘၣ် (း၂၅‚ ခ့ခါ) ႉ
မ့ၢ်လၢ တၢ်ဂ့ၢ်အံၤအဃိၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်လၢ အ၀ဲသ့ၣ်တဖၣ် ‘‘ကအိၣ်ဒီးကစၢ် အစိၤစိၤအဃၣ်ဃၣ်ဒ်န့ၣ်လီၤ’’ (၁ သ့း ၄း၁၇) မ့ၢ် စီၤပီလူး…
မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤဧါ မ့တမ့ၢ် ပတၢ်ကူၣ်ထီၣ်ဖးလီၤဧါႉ
ယ၀ၤအသးအိၣ် ၁၈ နံၣ်ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဒၣ်ဒိးလဲ တၢ်ဘှီက့ၤသိလ့ၣ်အလီၢ်ဒီးပှၤမၤတၢ်ဖိတဖၣ်ၣ် ကဲထီၣ်လိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤႉ
အ၀ဲဒၣ် အိၣ်ဒီးတၢ်တိာ်လၢ ကဆါကွံာ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအံၤၢ်၀ဲ
လၢခီလ့ၣ်ကၠိ အတၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤအဂီၢ်လီၤႉ တၢ်အံၤ
အဃိ‚ အ၀ဲဒၣ် အသူၣ်ပိၢ်သး၀းဒိၣ်မးၣ်လီၤႉ အ၀ဲသ့ၣ် ကတိၤသကိးတၢ်
၀ံၤ အလီၢ်ခံ‚ ဖျါ၀ဲလၢတၢ်ဆါတၢ်ပရၤ ကကဲထီၣ်၀ဲဒၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ လၢခံကတၢၢ်‚ တၢ်ဆါတၢ်ပရၤအတၢ်အၢၣ်လီၤ
အီလီၤ ဟးဂီၤကွံာ်လီၤႉ အတၢ်ဆါတၢ်ပရၤ အတၢ်တိာ်ကျဲၤ အံၤ ကကဲထီၣ်ဒၣ်လၢခံၣ်လီၤႉ
ကစၢ်ယွၤအတၢ်ရၠာစးဲၣ်ကျဲၤၣ် တလီၤပလိာ်ဒီး ပတၢ်မုၢ်လၢ်
သ့ၣ်တဖၣ်ဒီး‚ တၢ်သးဟးဂီၤအံၤ မ့ၢ်တၢ်လၢအမၤညီနုၢ်အသးလီၤႉ စီၤဒၤ၀ံး အဲၣ်ဒိး
ဘှီထီၣ် ယွၤအတၢ်လုၢ်ဟံၣ်အခါ အ၀ဲဒၣ်အိၣ်ဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ် ဒ်ခိၣ်နၢ်ပၢဆှၢတၢ် တဂၤအသိး‚ ဒီးအ၀ဲဒၣ်အိၣ်စ့ၢ်ကီးဒီး တၢ်စုလီၢ်ခီၣ်ခိၣ်ဒီး တၢ်အပီးအလီတဖၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်‚ ကစၢ်ယွၤစံးဘၣ်အီၤလၢ အ၀ဲဒၣ်မၤလၢပှဲၤတၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤတသ့ဘၣ်ႉ တၢ်အံၤ‚ မ့ၢ်လၢ အ၀ဲဒၣ်မၤသံပှၤအါဂၤလၢ တၢ်ဒုးအပူၤအဃိလီၤ (၂ ကွဲး ၂၂း၈) ႉ
စီၤဒၤ၀ံး ပညိၣ်ထီၣ်အစုခိၣ်ဆူ မူကပိာ်ဒီး…
ဟီလ့ၣ်၀ူး (ံသူူပတသသိ) တၢ်လူၢ်ဒီခိၣ် အထူၣ်စုညါ
တၢ်အက့ၢ်အဂီၤလၢ ပှၤကွၢ်နီၣ်အီၤဒီး သ့ၣ်ညါအီၤအဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ ကီၢ်အမဲရၠာစးကၤန့ၣ် မ့ၢ် ဟီလ့ၣ်၀ူးအတၢ်ပနီၣ်အိၣ်ဖဲ ကီၢ်ခဲလံဖိနယၢၣ် အကလံၤထံးန့ၣ်လီၤႉ ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ဟဲဆူ ထစဲၣ်လ်ထီ (Tငညျနူအသတည) ဒ်သိး ကကွၢ်ပှၤဂဲၤကလံာ် မံၤဟူသၣ်ဖျါ
တဖၣ် အခီၣ်လီၢ်လၢ လၢၢ်ဘ့ၣ်ဘၣ်အဖီခိၣ်ၣ်လီၤႉ ပှၤတမှံၤ တဖၣ်အံၤ ကထံၣ်တၢ်ပနီၣ်လၢ အအိၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤလၢတၢ်လူၢ် ခီၣ်ထံး ဘူးဒီးတၢ်လီၢ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်လၢပှၤတသ့ၣ်ညါအီၤအါလၢ ဟီလ့ၣ်၀ူး အတၢ်
လူၢ်ခိၣ်န့ၣ်ၣ်လီၤႉ တၢ်အံၤမ့ၢ်ဒၣ်ထူၣ်စုညါလၢအကစီၤ ထီၣ်၀ဲဒၣ် ၃၂ ပ့ၣ် လၢ ံသူူပတသသိ ာ်ငူါမငာၠါန ့နာသမငၠူ
့သညကာနညအ အဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤႉ ထူၣ်စုညါအံၤ ဘၣ်တၢ်ပာ်အီၤ
ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤလၢ တၢ်သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ် ဃ့မငျအငညန တနအ့နမငူူ ှအနလနညျသည လၢအမ့ၢ်ပိာ်မုၣ်
ထူးတီၤၢ်သါအါအါဂီၢ်ဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲဒၣ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်သူၣ်ထီၣ်လၢ
တၢ်ဂဲၤကလံာ်အဂီၢ် ာ်ငူါမငာၠါန T့နၠအမနၣ်လီၤႉ တၢ်လီၢ်တၢ်ကျဲအံၤ ကဲဘျုးဒ် တၢ်ထံၣ်လိာ်သးအလီၢ် လၢတၢ်ဂဲၤဒိပာ်ဖျါခရၠာစးံာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ပနီၣ်ခံခါလၢ အပာ်ဖျါ ပှၤမံၤဟူသၣ်ဖျါအဂ့ၢ်အံၤန့ၣ်ၣ်လီၤႉ တၢ်ဂီၤမူအဂ့ၤ‚…
ဟးကွံာ်တဂ့ၤ
ဖဲ ၁၉၈၆ နံၣ်န့ၣ်ၣ်လီၤႉ အကတီၢ်ဖဲန့ၣ်‚ လၢအတၢ်ကွဲးနီၣ်ကွဲးဃါအပူၤ‚ အ၀ဲဒၣ်အၢၣ်လီၤ၀ဲ ဒ်အံၤလီၤႉ ‘ယသးဟ့အီၤ တုၤဒၣ်လဲာ်
ယသးလီၤကတုၤၢ် အါန့ၢ်ဒံး အတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဒၣ်၀ဲ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤန့ၣ်လီၤႉ
တၢ်မၤနၢၤမ့ၢ် တၢ်ကတိၤလၢ ပှၤနၢ်ပၢၢ်ကမၣ်အီၤညီ‚ ဒီးဘၣ်တဘၣ်‚ ပကစံးလၢ ဲသ့ည ာ်ငစနမ မ့ၢ် ပှၤမၤနၢၤတၢ်တဂၤလီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ၣ် ပကစံးဒ်လဲၣ်ႉ ယွၤကိး ၀ံယံးရၠာစးမံယၤဒီး စံးဘၣ်
အီၤလိၤလိၤဒ်အံၤ‚ ‘‘ယသ့ၣ်ညါနၤၣ်ဘၣ် ဒီး‚ ယပာ်နၤလီၤဆီဒၣ်တၢ်‚ ဒီးပာ်နၤလၢ ၀ံတဂၤလၢ ပှၤကလုာ်တဖၣ်အဂီၢ်လီၤ’’ (ယံး ၁း၅) ႉ ယွၤဟ့ၣ်ဆူၣ်ထီၣ် အဂံၢ်အဘါဒီး စံးဘၣ်အီၤလၢ တဘၣ်ပျံၤအဒုၣ်အဒါတဖၣ်ဘၣ်ႉ
ယွၤစံးဘၣ်အီၤ‚ ‘‘ပျံၤအမဲာ်တဂ့ၤ‚ အဂ့ၢ်ဒ်အံၤ ယအိၣ်ဒီးနၤ ဒ်သိးယကမၤပူၤဖျဲးနၤလီၤ’’ႉ
လၢခံ‚ ၀ံယံးရၠာစးမံယၤ မိၣ်တၢ်မးတၢ်လၢအမူအဒါအဂ့ၢ်အကျိၤဒီး စူးကါ တၢ်ကတိၤလၢ အအိၣ်ဒီးအခီပညီဒၢက့ၣ်ဒ်အံၤၣ်လဲၣ်ႉ ယအ့ၣ်လိာ်ယသးၣ်လီၤ’’ (၁၅း၁၀) ႉ ယွၤကဟုကယာ်ဒီးအိၣ်ပှိၤ ၀ံယံးရၠာစးမံယၤ ဘၣ်ဆၣ် ၀ံယံးရၠာစးမံယၤ
အတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဒိၣ်ထီၣ်ထီထီၣ်‚…
တၢ်ကူၣ်သ့ဒီး တၢ်ဘျုးတၢ်ဖှိၣ်
ဖဲလါအ့ြဖ့ၣ် ၄ သီၣ်‚ ပှၤအမဲရၠာစးကၤဖိလၢ အဃ့ပှၤကညီတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် အခိၣ် နၢ် မၤတ့ၣ်လူၤသၣ်ခ့ကၠူၤနံၣ်ယၣ် ဘၣ်တၢ်မၤသံအီၤၣ်လီၤႉ ဖဲကီၢ်ဆၣ် ၢ်ညိငၠညၠစသူငျ န့ၣ်ၣ်လီၤႉ ပှၤအါဂၤ တနၢ်ဟူ ခ့ အတၢ်သံအဂ့ၢ်အကျိၤဒံးဘၣ်ႉ တၢ်အံၤအဃိ ရၠာစးီဘၢး
ဘၣ်ထဲဖျါ တၢ်သးအုးအကစီၣ်အံၤန့ၣ်လီၤႉ အ၀ဲ ဃ့ကညး ပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ကအိၣ်ဘရၣ်အိၣ်ဘှီၣ်ဒီး အၢၣ်လီၤတူၢ်လိာ် တၢ်
သးအုးလၢ အတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်၀ဲန့ၣ်လီၤႉ အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ စ့ၢ်ကီး ဘၣ်လဲၤခီဖျိ၀ဲဒၣ်လၢ အ၀ဲၢ်ခွါ ဲသ့ည Fႉုနညညနိပ ဘၣ်
တၢ်မၤသံအီၤန့ၣ်လီၤႉ ရၠာစးီးဘၢး တဲဖျါထီၣ်က့ၤ ထါလၢပျၢၤ တယုၢ် လၢအဘၣ်တၢ်ကွဲးအီၤလၢ ဗနျခ့ပူကျ (၅၂၆–၄၅၆ Bဃ)
လီၤႉ ‘‘ဖဲပမံအခါဒၣ်လဲာ်ၣ်လီၤ’’ႉ
‘‘သးအတၢ်ကူၣ်သ့ ခီဖျိကစၢ်ယွၤအတၢ်သးကညီၤလီၤလး’’ န့ၣ်မ့ၢ်တၢ်ကတိၤ
လၢပ့ကၢးတိၢ်နီၣ်တိၢ်ဃါအီၤလီၤႉ တၢ်အံၤအခီပညီပာ်ဖျါ၀ဲလၢ ယွၤအတၢ်သးကညီၤ န့ၣ်‚ ဒုးကမၢကမၣ်ပှၤၣ်လီၤႉ
စီၤယၤကိာ်ကွဲးတၢ်ဒ်အံၤၣ်ၢ်တၢ်ကူၣ်သ့ကူၣ်ဘၣ် အလီၢ်မ့ၢ်အိၣ်ဒီးၣ်တက့ၢ်ႉ ဒီးကဟ့ၣ်လီၤအီၤလီၤ’’ (ယၤကိာ် ၁း၅) ႉ…
ပှၤပိာ်တိၢ်ထးဖိဒီးစီၤပၤ
ဖဲ ၁၈၇၈ နံၣ်န့ၣ်‚ ပှၤ စကီးဖိၣ်လီၤႉ တၢ်လၢအ၀ဲမၤအဆိကတၢၢ် မ့ၢ်၀ဲတၢ်သူၣ်ထီၣ် ပှၤပိာ်ထးဖိအတၢ်မၤလီၢ်လၢ ပှၤကလုာ်အိၣ်ဆိးဖဲန့ၣ်တဖၣ် လၢအဘၣ်တၢ်ပၢအီၤလၢ စီၤပၤမူၣ်ထဲးစၣ် အဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ ပှၤဒူသ၀ီဖိတဖၣ် အိၣ်ဖှိၣ်၀းတရၠာစးံး ပှၤစီစၣ်လၢအမၤ
တၢ်စုသ့အတၢ်မၤ လၢတၢ်ကမၢကမၣ်အပူၤ မ့ၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်
နာ်၀ဲလၢ တၢ်မၤဒ်အံၤအသိးန့ၣ်ၣ် ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ် လၢ ယူၣ်ကဲဒၣ် တမၤတၢ်မၤလၢ ပှၤဘၣ်မၤအီၤလၢ ပှၤစုဒၣ်၀ဲန့ၣ်ဘၣ်ႉ အ၀ဲဒၣ်သ့ၣ်တဖၣ် နုာ်လီၤဒုး ဒူသ၀ီအဂၤတဖၣ် ဒ်သိးကဖီၣ်န့ၢ်ကုၢ်တဖၣ်ဒီး ဆါလီၤကွံာ်၀ဲ ဆူပှၤအိၣ်လၢ တၢ်လီၢ်အဂၤန့ၣ်လီၤႉ ဘၣ်ဆၣ်ၣ်လီၤႉ
မဲးခ့ အတၢ်ပာ်သူၣ်ပာ်သးလၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤဒီး အတၢ်အိၣ်မူအဖီခိၣ် လၢအဂ့ၤ၀ဲဘၣ်၀ဲအံၤ ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်ရၠာစး့လိာ်ဘၣ်ထွဲအမုာ်လၢပှၤဒူဖိသ၀ီဖိဒီး ဒိးန့ၢ် အခွဲးအယာ် လၢကထံၣ်လိာ်ဘၣ်ဒီး ထံကီၢ်စီၤပၤန့ၣ်လီၤႉ မဲးခ့ တၤ၀ဲ စီၤပၤ မူၣ်ထဲးစၣ်‚
ဒီးဟ့ၣ်ကူၣ်အီၤ ဒ်သိးကမၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်ဆါတၢ်ပရၤကုၢ်ၣ် အသိးလီၤႉ
လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ ပဖးဘၣ် စီၤဘစၤအ့လးဒီး စီၤအၤဟလံအာ် တဖၣ် အဂ့ၢ်လီၤႉ
ကစၢ်ယွၤဃုထၢအ၀ဲသ့ၣ်‚ ဒီးဟ့ၣ်အ၀ဲသ့ၣ်…
တၢ်ကမၢကမၣ်
မဲးကၢၣ်အဲကၠံၣ်လိၣ် မၣ်ရၠာစးံၣ်စံၣ်ဒၢ် ကၣ်ရၠာစးၣ်ဘဲးကံၢ်ယိၣ် (၁၅၇၁-၁၆၁၀) ၣ် မ့ၢ်လၢ အ၀ဲအိၣ်ဒီး တၢ်သူၣ်ဆူၣ်သးဆူၣ် ဒီးအတၢ်တ့န့ၣ်တမ့ၢ်ဒ်ညီနုၢ်ဘၣ်ႉ အတၢ်ဂီၤန့ၣ် ပာ်ဖျါ၀ဲ ဒ်နှဆၢၣ်အသိး အဃိလီၤႉ ဖဲအ၀ဲတ့တၢ်အခါ အ၀ဲသူဒၣ် ပှၤပတီၢ်မုၢ်ဖိတဖၣ်‚ ဘၣ်ခီၣ်တ့အသး ဒ်ပှၤစီဆှံအသိးၣ်အသိး ပှၤကွၢ်ကီ တၢ်ဂီၤတဖၣ်အံၤ အသးကလၢၢ်ဘၣ်၀ဲ ဒ်အပၣ်ဃုာ်လၢ တၢ်ဂီၤအပူၤစ့ၢ်ကီးလီၤႉတၢ်ဂီၤအမံၤ ‘‘T့န ှကစစနမ ၠအ နာာၠကျ - ဟါတၢ်အီၣ်ဖဲအ့ၤမၤအူ’’ အပူၤ ဒုးနဲၣ်၀ဲ ကျးကစၢ်ဆၢထၢၣ်အိၣ်ခိးတၢ်‚ မ့မ့ၢ်ယ့ၣ့်ှâးဒီးအပျဲၢ် ခံဂၤတခီ အိၣ်လၢလီၢ်ဆ့ၣ်နီၤလိၤၣ် တကိထီၣ်သး လၢကဆၢထၢၣ်အဂီၢ်ၣ် တယၢ်ထီၣ်
အစု လၢတၢ်ကမၢကမၣ်ပူၤလီၤႉ
လၢလံာ်လူၤကၣ်ပူၤ စီၤလူၤကၣ်ပာ်ဖျါ၀ဲဒၣ်လၢ ပျဲၢ်ခံဂၤအံၤ က့ၤကဒါဆူ ၀့ၢ်ယ့ှူၤ့ှှလ့ၣ်‚ က့ၤထံၣ်လိာ်သးဒီးပျဲၢ်ဘီၣ် ၁၁ ဂၤဒီးအဂုၤအဂၤ လၢပာ်ဖှိၣ်သး
တဖၣ်‚ ဒီးစံး၀ဲလၢ ‘‘မ့ၢ်၀ဲလီၤၣ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်က့ၤလၢ တၢ်သံလံဒီး ဒုးနဲၣ် အသး
လံလၢစီၤ့ှှံမိၣ်န့ၣ်လီၤ’’ ဒီးအ၀ဲသ့ၣ်ခံဂၤန့ၣ် တဲဘၣ်ပှၤတဖၣ်လၢ တၢ်မၤအသး လၢကျဲခိၣ်ဒ်လဲၣ်အဂ့ၢ်…
အံးစ်ထၢၣ်အတၢ်စးထီၣ်အသီ
အံးစ်ထၢၣ်အတၢ်တဲပူၤ အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ အထုးန့ၢ်ယသးဒိၣ်မးတခါလီၤႉ
လၢအတၢ်သံလၢ ထူၣ်လိၤ၀ံၤ ဘၣ်မနုၤယ့ၣ့်ှâးဟံးန့ၢ်တ့ၢ် ခီမဲာ်လီၢ် (တၢ်ပူၤလီၢ် ဘျါက့ၤအလီၢ်) တဖၣ်အံၤလဲၣ်ႉ ဆိမိၣ်ယဲလၢ မ့ၢ်အသးအိၣ်၀ဲန့ၣ် အ၀ဲဟံးန့ၢ်တ့ၢ် နီၢ်ခိက့ၢ်ဂီၤတခါဂ့ၤတခါဂ့ၤ လၢအတၢ်ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်အံၤအပူၤန့ၣ် သ့၀ဲ လီၤႉ ဘၣ်မနုၤလၢ အ၀ဲဃုထၢခီမဲာ်လီၢ် ဒ်တၢ်အုၣ်သး လၢပှၤထံၣ်သ့ဒီးထိးအီၤသ့ဒ်အံၤလဲၣ်ႉ
ယနာ်လၢ အံးစ်ထၢၣ်အတၢ်တဲအံၤအပူၤ‚ ခီမဲာ်လီၢ်လၢအစုလိၤ‚ အခီၣ်လိၤဒီး အကပၤလိၤ တဖၣ် ပမ့ၢ်တတဲဃုာ်ဘၣ်ဒီး တလၢတပှဲၤ၀ဲဘၣ်လီၤ
(ယိၤ ၂၀း၂၇) ႉ ပှၤကူပှၤကညီ ဆၢအိၣ်ဒီး မဲဖိတဖၣ်
လၢ၀ါဒ်ပလဲ‚ ဖံးဖိလၢအဘ@ၣ်လီၤႉ လၢယ့ၣ့်ှâးအဂီၢ်တခီ က့ၢ်ဂီၤ အိၣ်လၢတၢ်ဃံဒီး တၢ်အဖံးပူၤ တမ့ၢ်ဒ် ပှၤကညီန့ဆၢၣ်အသိးဘၣ်ႉ ခီမဲာ်လီၢ်တဖၣ်အံၤ မ့ၢ်တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်လၢ ဟါမၢ်၀ဲတန့ၢ်တခါၣ်လီၤႉ
မ့ၢ်ကွၢ်က့ၤလၢ မူခိၣ်ဘီမုၢ်အတၢ်ဒွးတကပၤတခီၣ်လီၤႉ လၢအံးစ်ထၢၣ်အဃိ‚ ပတၢ်မဲာ်ထံလီၤဆှုတဖၣ်‚ တၢ်လၢပဂုာ်ကျဲးစၢးတဖၣ်‚ ပတၢ်သးဆါခီဖျိ ပှၤလၢပအဲၣ်တဖၣ်လဲၤပူၤကွံာ်ဟီၣ်ခိၣ်တဖၣ်‚ ပမုၢ်လၢ်လၢ ကကဲထီၣ် တၢ်မၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤ (ဒ်ယ့ၣ့်ှâးခီမဲာ်လီၢ်တဖၣ်) သ့၀ဲလီၤႉ
(ခီမဲာ်လီၢ်တဖၣ် ဟါမၢ်ကွံာ်စီဖ့ကလ့ၤ…